Het gebied rond de Grote Markt van Groningen was jarenlang het onderwerp van lange discussies. Dankzij de stedenbouwkundige vernieuwing van de gemeente Groningen kreeg dit gebied onlangs een opmerkelijke opwaardering. De Grote Markt werd door de sloop van oude gebouwen groter en tegelijk ontstond er met de Nieuwe Markt een nieuwe, moderne plek. Deze verbindt de Grote Markt met het imposante Forum Groningen, op de plek waar vroeger een parkeergarage stond.
Innovatief ontwerp, tijdloos bouwwerk
De parkeerplaatsen moesten wijken voor een bouwproject naar het radicale ontwerp van de Nederlandse architecten van NL Architect. Zij wonnen al in 2007 een ontwerpwedstrijd. Met de bouwkundige realisatie, die in 2011 van start ging, werd de BAM Bouw en Techniek, Groningen, belast. Na de voltooiing van het Forum Groningen eind 2019 wordt het de bezoeker al snel duidelijk waarom de keuze viel op dit unieke concept. Het pand werd door de Bond van Nederlandse Architecten (BNA) uitgeroepen tot beste gebouw van 2020. Het gebouw is 45 meter hoog en heeft de vorm van een scherp omlijnde, naar boven toe smaller wordende monoliet. Daardoor onderscheidt het zich zowel architectonisch als qua omvang duidelijk van de omliggende gebouwen van het historische stadscentrum. Tegelijkertijd past het gebouw met een totale vloeroppervlakte van 17.000 vierkante meter dankzij de natuurstenen gevels in verschillende plaatformaten goed in het stadsbeeld. Vensters en grote glasoppervlakken doorbreken het verder gelijkmatige, effen uiterlijk van de gebouwschil en voorzien het interieur royaal van daglicht.
Binnenin vormt een ruim, open atrium het hart van het Forum Groningen. Het gebouw is het best te beschrijven als een 'cultureel warenhuis'. Via roltrappen komen bezoekers op de verschillende verdiepingen, een netwerk van verschillende open ruimtes en openbare ruimtes, die volgens NL Architects de traditionele grenzen tussen instellingen zoals bibliotheken, musea of bioscopen opheffen. Integendeel, er zullen volledig nieuwe contactpunten voor menselijke en ruimtelijke raakvlakken ontstaan. Hiermee worden alle functies – bioscoop, museum, bibliotheek, kantoorruimte en werkplekken, conferentie- en evenementenruimtes – met elkaar verbonden.
De stad aan je voeten
Het ongeëvenaarde interieurontwerp wordt bekroond door een ca. 800 vierkante meter groot dakterras dat een uniek uitzicht over de stad biedt. Glazen balustrades vormen een veilige begrenzing die het uitzicht op het panorama niet beperken. Vanaf een open binnenplaats, die onder het dakoppervlak ligt, leidt een trap naar het platform zelf, dat zitmogelijkheden en een horeca-aanbod biedt.
Vanwege de onbeschutte plaats van het terras en de binnenplaats moesten deze oppervlakken bij neerslag effectief en zo onopvallend mogelijk ontwaterd worden. Hiervoor werden voor de glazen balustrades op het dak, op de binnenplaats en zijdelings langs de trappen goten aangebracht. De montage werd toevertrouwd aan de firma Van Stokkum B.V., Venlo. De afwatering moest niet alleen onopvallend zijn, maar ook gemakkelijk te monteren. Verder moesten de goten in hoogte versteld kunnen worden, vanwege de verschillende niveaus van de ondergrond. Na uitgebreid advies van Richard Brink GmbH & Co. KG viel de keuze op goten en roosters van deze metaalwarenfabrikant.
Een naadloos systeem
Langs de balustrade aan de rand van het dakterras en direct voor de trap aan de bovenkant koos men voor de afwateringsgoot Lamina. In totaal werd 149 meter roestvrijstalen goot toegepast. Dankzij de hoogteverstelling was het voor de monteurs gemakkelijker om toleranties te compenseren, zodat de goten exact met het niveau van het omgevende platen uitgelijnd konden worden. Door de verstevigende stempelingen in het materiaal bezitten de sleufgoten ook een hoge stabiliteit ten opzichte van duwkrachten. Ook installeerde men drainageputten. Deze pasten dankzij de afdekking van hetzelfde plaatmateriaal perfect in het totaalbeeld. Bovendien zorgen ze voor een probleemloze toegang tijdens onderhoudswerkzaamheden. Samen vormen de Lamina-sleufgoten en putten een vrijwel onzichtbaar, compleet afwateringssysteem.
Een tweede zelfstandig systeem bestaat uit twee andere goottypes en drainageputten van de metaalwarenfabrikant in de lager gelegen binnenplaats met opgang. Aan de zijkant van de trap zorgen 23 meter van de drainagegoot Stabile voor een gerichte afvoer van het daar optredende water. De eveneens van roestvrij staal vervaardigde en met maasroosters afgedekte goten volgen exact de traphelling en passen zo ook zo discreet mogelijk in de buitenruimte. Op het niveau van de binnenplaats zelf lopen 37 meter Cubo-drainagegoten langs de glazen gevel. Deze werden ook afgedekt met roestvrijstalen maasroosters van hetzelfde type als de Stabile. Zo vormen de Cubo- en Stabile-goten uniforme en naadloze afwateringslijnen van de binnenplaats tot aan het dakterras.
Dankzij de hoge verwerkingskwaliteit van de producten en de goede, oplossingsgerichte samenwerking bij de planning en uitvoering van de afwateringssystemen kon de montage door de firma Van Stokkum B.V. probleemloos worden gerealiseerd. “Samen met onze opdrachtgever BAM Bouw en Techniek en de firma Richard Brink hebben we voor dit in Nederland unieke bouwproject de beste afwateringsproducten gevonden. De samenwerking is altijd collegiaal en oplossingsgericht geweest”, resumeert Ruud Kersten, ingenieur bij Van Stokkum B.V.
